Het oudste paar ingemetselde schoenen van Nederland, een nalatenschap waarmee bejaarde vrouwen nog eeuwenlang onderdak kon worden verschaft, een directeur die tegelijkertijd even bestuurder van ons land was en een kleurrijk pluimage aan bestuurders en bewoonsters. Wie wist dat een bescheiden ogend, historisch hofje middenin Zwolle zo’n intrigerende geschiedenis herbergt?
Het Vrouwenhuis is een van de meest bijzondere monumenten van Zwolle. Het omvangrijke gebouw tussen Melkmarkt en Voorstraat begon zijn bewogen bestaan in de middeleeuwen als een voornaam woonhuis voor bemiddelde burgers. Sinds 1742 heeft het dankzij een testamentaire beschikking van de schatrijke Aleida Greve bijna 250 jaar lang als hofje voor min of meer behoeftige bejaarde vrouwen gefungeerd. Tegenwoordig is het Vrouwenhuis zowel een museum als een studentenhuis voor jonge musici. Het monumentale complex bevat tal van historische interieurs en een unieke schilderijencollectie, waaronder werken van een vrouwelijk dilettantenclubje uit de late zeventiende eeuw. In 2022 werd een intensieve restauratie afgerond, waarbij het ensemble van eeuwenoude panden toekomstbestendig werd gemaakt. Bij die werkzaamheden werden allerlei nieuwe vondsten gedaan: onbekende beerputten, oude beschilderde plafonds, maar ook tegels die juist minder oud bleken dan werd gedacht. Onderzoek naar de historie van het huis leverde bovendien onder meer de herontdekking van een paar trippen (middeleeuwse schoenen die het goede schoeisel moesten beschermen tegenstraatvuil) die ooit werden ingemetseld in een van muren van het huis en het oudste paar schoenen in ons land blijken te zijn. Over deze aangevulde en herziene geschiedenis gaat Het Vrouwenhuis van Aleida Greve | Hofje vol historie.
Auteurs Saskia Zwiers en Jan ten Hove doorlopen in het boek de veelzijdige geschiedenis van het huis en zijn vele bewoners. In een chronologische tijdreis met veel beeldmateriaal vertelt het de verhalen van vermogende regenten, mysterieuze penseelprinsessen, een artistieke brouwersdochter en stichteres, strenge directeuren, gemoedelijke gouvernantes, dankbare ‘oude vrouwen en vrijsters’ en gelukkig ook enkele zwarte schapen. De teruggevonden trippen komen voor de gelegenheid tijdelijk terug naar het Vrouwenhuis: tot eind maart 2024 zijn ze te bewonderen in het huis dat ze lang geleden geluk moesten brengen.
Jan ten Hove, Saskia Zwiers: het Vrouwenhuis van Aleida Greve, hofje vol historie. Zwolle, W-books, 2023. 208 blz., lit.opg. ISBN 978-9462585874. Prijs: 29,95.
Like ons!